Film pana prof. Sznajdera o Bożej
Mądrości (o którym napisałam 11 maja
br.) nie tylko mnie zachwycił, ale pobudził do głębszej refleksji… Boża
Mądrość! Czy zastanawiamy się nad jej wielkim znaczeniem, nad jej wymową?
Księgi Starego Testamentu wiele mówią o tejże mądrości… Nie znam, niestety, ich
na tyle, abym mogła i miała odwagę wypowiadać swoje zdanie. Na początek odwołam
się do artykułu pana Tomasza Redlińksiego, którego fragmenty przytaczam, wydają
mi się bowiem bardzo ważne i interesujące.
„Słowo „mądrość” występuje w prawie wszystkich
księgach mądrościowych Starego Testamentu (nie występuje jedynie w Pieśni nad
Pieśniami). Możemy zaobserwować, że jest ono używane w kilku różnych, choć
powiązanych ze sobą znaczeniach. Po pierwsze jest to pewna cecha lub dobro,
istniejące poza człowiekiem, którego powinien on pożądać. W takim znaczeniu
prawdziwą i pełną mądrość posiada jedynie Bóg. Gdzie indziej dostrzegamy ideę
uosobionej Mądrości, która zaczęła istnieć przed wszelkim stworzeniem i
prowadzi ludzi, którzy ją znajdą, do Boga. Wreszcie w Księdze Mądrości wydaje
się ona uczestniczyć w życiu i naturze Boga. Nowy Testament rozwinie to
nauczanie o Mądrości określając Chrystusa jako Mądrość Boga.
Mądrość we współczesnym rozumieniu
tego słowa, jako pewna cecha ludzi, pojawia się i jest charakteryzowana w
niemal wszystkich księgach mądrościowych. O wielkiej wartości i użyteczności
mądrości mówi mędrzec Kohelet pisząc, że jest ona lepsza niż dziedzictwo (Koh
7,11), niż siła (Koh 9,16) i niż narzędzie wojenne (Koh 9,18). O jej niezwykłej
wartości możemy przeczytać w pochwale mądrości, którą wygłasza Sofar:
15
Nie daje się za nią złota, zapłaty nie waży się w srebrze, 16 nie płaci się za
nią złotem z Ofiru, ni sardoniksem rzadkim, ni szafirem. 17 Złoto i szkło5 jej nierówne, nie wymienisz
jej na złote naczynie; 18 nie liczy się kryształ i koral, perły przewyższa
posiadanie mądrości. 19 I topaz z Kusz nie dorówna, najczystsze złoto6 nie starczy. (Hi 28,15-19)
Do jej
nabywania zachęca autor Księgi Przysłów mówiąc, że „podstawą jest mądrość: „Zdobądź
ją, za wszystko, co masz, nabądź rozsądku" (Prz 4,7), podając jednocześnie
korzyści które płyną z jej posiadania: „ceń ją, a czcią cię otoczy, okryje
sławą, gdy się do niej przytulisz. Włoży ci wieniec wdzięczny na głowę, obdarzy
cię zaszczytną koroną”. Korzyści z jej posiadania i jej wyższość nad cechami
zewnętrznymi dostrzega również ben Syrach pisząc: „mądrość biednego podniesie
mu głowę i posadzi go między możnymi" (Syr 11,1).
Oprócz
wychwalania jej zalet i wartości autorzy ksiąg mądrościowych podają sposoby jej
osiągnięcia i warunki, które należy w tym celu spełnić. Psalmista ukazuje jedną
z dróg do jej osiągnięcia: „naucz nas liczyć dni nasze, abyśmy osiągnęli
mądrość serca" (Ps 90,12). Początkiem i szkołą mądrości jest bojaźń Pańska
(Ps 110,10 i Prz 15,33), a jej zdobycie wymaga słuchania rad i napomnień tych,
którzy mają jej więcej od nas - przodków, mędrców (Prz 4,1; 12,1). Do jej
zdobycia przede wszystkim potrzebna jest pokora i moralne życie, próżno szukać
jej będą szydercy i pyszni.” (dk Tomasz Radliński, Biblijne rozumienie mądrości)